Behandeling (latente) tuberculose infectie ((L)TBI)– tuberculose profylaxe of preventieve tuberculose behandeling.

Een (latente) tuberculose-infectie ((L)TBI) is een infectie met M. tuberculosis complex zonder klinische, bacteriologische of radiologische aanwijzingen voor actieve tuberculose.
 
Belangrijkste indicaties voor de screening op (L)TBI zijn:
1. bron- en contactonderzoek
2. contactgroepen van risicogroepen
3. voorafgaande aan immunosuppressie en bij immuungecompromitteerde personen
 
De tuberculinehuidtest (THT) en de interferon-gamma release assay (IGRA) zijn testen voor het aantonen van een infectie met M. tuberculosis complex.

De interpretatie van de THT en de IGRA voor de diagnose van (L)TBI is gecompliceerd, en hangt af van leeftijd en immuunstatus. Hiervoor verwijzen wij naar het Handboek Tuberculose.

Indicatie voor behandeling (latente) tuberculose infectie ((L)TBI):

1. Een positieve Mantoux die waarschijnlijk het gevolg is van een recent (< 2 jaar tevoren) verworven infectie, b.v. na recent contact met een bekende besmettelijke bron of met risicogroepen voor tuberculose, of na een recente reis naar een gebied met hoge tuberculoseprevalentie.

2. Eerste ringscontact met open TBC bij een kind < 5 jaar (ongeacht BCG-vaccinatie)), en positieve Mantoux bij kind < 5 jaar. Of bij een kind < 5 jaar als tweede ringscontact van een patient met bewezen transmissie (i.e., tuberculoseziekte of (L)TBI bij eersteringscontacten).

3. Risicopatiënten met omstandigheden of aandoeningen met verhoogde kans op het ontwikkelen van actieve tbc:

positieve Mantoux bij ernstige stoornissen van de cellulaire immuniteit:
- HIV-infectie (CD4-aantal <500 mm3);
- anti-rejectietherapie na transplantatie;
- behandeling met hoge doses corticosteroïden (>15 mg/dag prednison gedurende tenminste 4 weken);
- behandeling met anti-TNF-α middelen.

positieve Mantoux bij overige aandoeningen met verhoogde kans op ziekteontwikkeling:
- silicose;
- fibrotische restafwijkingen op de thoraxfoto passend bij doorgemaakte (niet/inadequaat) behandelde tuberculose;
- chronisch nierfalen/hemodialyse;
- insuline-afhankelijke diabetes mellitus;
- leukemie; lymfoom;
- carcinoom van hoofd, hals of longen; andere neoplasmata;
- ondervoeding door malabsorptie na gastrectomie of jejunoileale bypass.

Behandeling (L)TBI

De behandeling van een (latente) tuberculose-infectie ((L)TBI) bij een persoon met een normale immuniteit of verminderde  immuniteit of bij personen behorend tot bovenstaande risicogroepen is in alle gevallen hetzelfde en dient te bestaan uit 1 van de onderstaande combinaties met de volgende voorkeursvolgorde:

1. 3 maanden isoniazide + rifampicine dagelijks (3HR)*
2. 4 maanden rifampicine dagelijks (4R)*
3. 6 tot 9 maanden isoniazide dagelijks (6-9H) bij contra-indicatie voor rifampicine *3HR en 4R zijn gelijkwaardige behandelschema’s.

De doseringen isoniazide en rifampicine voor volwassenen zijn hetzelfde als die bij actieve tuberculose.
De keuze van geneesmiddelen en de duur van een (L)TBI-behandeling is bij kinderen gelijk aan die bij volwassenen.

Behandeling met TNF-a blokkerende geneesmiddelen

Bij voorkeur wordt gewacht met de behandeling met TNF-a blokkerende geneesmiddelen tot de preventieve tuberculose ((L)TBI) behandeling is voltooid. Indien eerdere start noodzakelijk is, dan wordt geadviseerd pas te starten na ten minste een tot twee maanden preventieve LTBI-behandeling.

Behandeling van fibrotische restafwijkingen

Fibrotische restafwijkingen op de thoraxfoto passend bij een oude, nooit behandelde tuberculose komen in aanmerking voor preventieve tuberculose behandeling. Als tijdens de behandeling de rontgenologische afwijkingen afnemen, dan dient alsnog een behandeling voor actieve tuberculose overwogen te worden..

Beleid bij (L)TBI veroorzaakt door een multiresistente stam

Overleg met een deskundige.

Profylaxe van tuberculose of behandeling van (latente) tuberculose infectie is dan ALTIJD na overleg met de tuberculose-coordinator.

Dit zijn voor Rijnstate: Toby Dijkstra, longarts (of Marjo van de Ven, longarts), (of Robert-Jan Hassing, internist-infectioloog).

Voor Slingeland: Frank Hermens, longarts en eventueel kinderarts of GGD-arts tuberculosebestrijding.

Voor de Gelderse Vallei: Karen Oud, longarts.

Voor Ziekenhuis Rivierenland Tiel: Evelien Braam, longarts.

Bovenstaand advies op basis van de volgende richtlijn: Richtlijn Preventieve tuberculosebehandeling – Commissie voor Praktische Tuberculosebestrijding (CPT) juni 2022.